16 Mart 2023 Perşembe

Eski Törükçede Selâmlaşma Öŋerileri

Her hakkı saklıdır.

17 yorum:

  1. Esselamün aleyküm, Allah’ıŋ rahmeti ve berekti sizin üzerinize olsun.
    Değerli hocam, merak ettiğim bir konuda sizden bilgi almak istiyorum. Atalarımız Müslüman olduktan sonra nasıl şehadet ettiler ve Eski Türkler nasıl şehadet ederlerdi? Ayrıca Kelime-i Tevhid ve Kelime-i Şehadet'in eski Türkçesi nasıl olurdu? Eyvallah.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Besmele, Allah'a öğgü ve diğerleri arı Türkçe ile Kutadgu Bilid'de: http://www.tamga.org/2021/11/kutadgu-biligden-sevdigim-beytler.html

      Sil
  2. Hocam sayfanız gerçekten çok güzel. Kısa bir sorum var idi. Örneğin MÜSLÜM kelimesini Göktürkçe abecesine dönüştürmeye çalışınca farklı programlar farklı çeviriler yapıyor. Burada hangisini esas almalıyız? Esenlikler...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba. Müslüm = 𐰢𐰇𐰾𐰠𐰢 . Sağdan sola m + ü + s + l + m . İlk hecede ü olduğu için ikinci hecedeki ü düşer.

      Sil
    2. Sağ olun, Araklı'dan selamlar hocam.

      Sil
  3. Çok beğendim. Merak ettiğim bu söyleyiş önerileri eskiden kullanılmış olan söyleyişler midir? Eski yazılı örnekleri var mıdır? Yoksa eski sözcük biçimleri ve eski sözcükler ile bugün türetilmiş söyleyişler midir? Eğer eski yazılı örnekleri varsa yukardaki görselde paylaşılırsa daha özgüvenle kullanabiliriz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba. Bunlar, o zamanın konuşma mantığıyla bugün geliştirilmiş önerilerdir. Mantık o döneme aid olduğu için belki de aynıları veya benzerleri söylemde kullanılmış olabilir. Bu söylemler edebi yazıtlarda geçecek söylemler değil, iki kişi arasında konuşmada geçebilecek söylemler. Ama Ey, öy bozkırda sıkça kullanılan bir selamlaşma.

      Sil
  4. Hocam şu nasıl?

    Teŋri oŋluk kut kıb bėrzün.
    Kut bulazun
    Oŋluklar / Oŋlamak
    Teŋri kut bėrzün
    Teŋri oŋlazun

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kutsiyet, özellikle Tanrı cümlede olduğu zaman -zun/zün ler -zu/zü olmuştur.

      Sil
    2. Hocam dua metinlerinde

      -gıl
      ve
      -zun

      Kullanılmaz yani edeben?

      Sil
    3. Böyle birşey demedim. -gıl : emir kipini pekleştirmek için kullanılır. Tanrısal, kutsal, ulvi dileklerde -zu kullanılır dedim. "Duan kabul olsun" için -zun kullanırım.

      Sil
    4. Yok, dediniz demedim. Yalnızca kafamdaki soruyu bu soruya kattım ki o da aradan çıksın 😅

      Tam anlamadığım için affınıza sığınarak şunu soracağım;

      "Duan kabul olsun"
      Diyeceğiz diyelim.
      "Tılagıŋ taplanzun" diyeceğiz.

      "Allah sana kut versin" diyeceğimizde "Bayat teŋri seŋe kut bėrzü" diyeceğiz?

      Umarım doğru anlamışımdır hocam.

      Sil
    5. Sağolun hocam.

      Teŋri sizge kut bėrzü :)
      Âmîn 🤲🏻

      Bu arada sizin yazılarda Âmîn yerine kullandığınız Alaş ne anlama gelmekte? ( https://tamga.ktu.edu.tr/2022/04/karsk-ornek-yazlar.html?m=1 )

      Sil
    6. Amin'le aynı anlamda. Altay-kem çevresi kamları "alas" diyor. Türkçede aslında s ile sözcük bitmez. Bunun doğrusu ş ya da z ile biter. Ama son birkaç yüzyılda kimi ağızlarda (moğol etkisi) s'leşme olmuş.

      Sil
    7. Hocam alaz sözcüğünden geliyor diyorlar. Alaz ateş demek. Ateşten geçip temizlenerek rabbe varsın anlamında. Göktürkler elçileri filan ateş üstünden atlatıyorlar ki kötü ruhlardan arınsınlar. Eski Türklerde ateş arındırıcı.

      İslamî açıdan ne kadar doğru olur kullanımı bilemiyorum.

      Sil