Her hakkı saklıdır.
1 - Çuvaş rakamları (sağdan sola)
2 - Macar - Sekel rakamları (sağdan sola)
3 - KökOguz (Gagauz) rakamları (soldan sağa)
Bu rakam sistemleri, soldan sağa giden Roma ve Etrüsk rakamlarına temel görünümde beŋzese de detaylarda çok farklılıklara sahiptir. Çuvaş ve Macar-Sekel rakamları KökTörük yazısı gibi sağdan sola giderken, KökOguz rakamları soldan sağa gider.
1- Çuvaş Rakamları
Toplamsal mantıkla "sağdan sola" yazılır.
1989 : 1000+500+100+100+100+100+50+10+10+10+5+1+1+1+1
2173 : 1000+1000+100+50+10+10+1+1+1
2 - Macar - Sekel Rakamları
İki yöŋtemle "sağdan sola" yazılır:
1 - Toplamsal mantık
1989 : 1000+ 500+100+100+100+100 +50+10+10+10+5+1+1+1+1
2173 : 1000+1000 +100+50+10+10+1+1+1
2- Çarpımsal mantık
1989 : 1000+ 9 (= 5+1+1+1+1) * 100 +50+10+10+10+5+1+1+1+1
2173 : 2 (= 1+1) * 1000 +100+50+10+10+1+1+1
3 - KökOguz Rakamları
Toplama ve Çarpma mantığı beraber kullanılarak "soldan sağa" yazılır. Örneğin:
95 : 20+20+20+20+5
142 : 100+20+20+1+1
610 : 5*100+100+10
1005 : 10*100+5
Tuğrul Bey,benim önceden gördüğüm kadarıyla Türk rakamları vardır. Eşsiz bir biçimde. Türk sayıları şeklinde araştırırsanız,görebilirsiniz. Bu konudaki görüşlerinizi takip edeceğim. Var olun.
YanıtlaSilOrhun harfli yazıtlarda rakam kullanılmamıştır. Siz bahsettiğiniz bağlantıyı gönderin.
SilBunların arasındaki en verimlisi bana çuvaş rakamları gibi geldi. Ama 2000'den sonrasını yazarken zorlanıyoruz. Yani 2000 yazarken ** diyoruz. Ama 6000 yazarken ****** tane eklemek gerekiyor. Veya 15.000 yazarken *************** tane yazmak zorunda mı kalıyoruz? ya da bunu çarpımsal mantık olarak düşünsek bir sorun olur mu? örneğin 16.000 yazarken *I/X şeklinde çarpımsal yazsak?
YanıtlaSilEvet öyle yazılıyor. Çuvaş rakamlarında çarpımsal mantık hiç kullanılmamış.
SilHocam o zaman en mantıklısı hint-arap rakam sistemini sürdürmek. Özgünleşmek için sayı sembollerini millileştirebiliriz. Mesela sağdan sola yazmayı benimseyip bir de Göktürkçenin görselliğini takliden 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0 rakamlarını yeniden tasarlayabiliriz sonuçta doğu arap rakamları ile batı arap rakamları bir değilse biz de şekli değiştirebiliriz.
YanıtlaSilYa da rakamları sayıların Göktürkçe sözcüklerinin baş harflerini de matematiksel olarak kullanmayı seçebiliriz.
1:𐰋
2:𐰃
3:𐰇
4:𐱅
5:𐰋
6:𐰀
7:𐰘
8:𐰾
9:𐱃
0:𐰖 (Yok=sıfır)
şeklinde olabilir. Ancak iki sayı aynı harfi kullanıyor, bu da olmaz.
Ya da doğrudan okunuşla da yapabiliriz.
𐰋𐰃𐰼+𐰇𐰲=𐱅𐰇𐰼𐱅
𐰆𐰣:𐰡𐰃/𐱅𐰇𐰼𐱅=𐱅𐰇𐰼𐱅
Bu en verimlisi oldu.
SONUÇ: Bence en mantıklısı okunuşlarla yazmak, eğer iki sayıyı yan yana yazınca karışır diyorsanız ":" işaretini araya koyarız normal yazıda olduğu gibi, bölme içinde ":" işareti yerine bölü anlamında "/" işaretini kullanırız.
He okunuşla matematik temel olarak yapılır ancak modern matematiği tam anlamıyla yapmak mümkün olmaz belli açılardan(Çünkü "100'den sıfır atmak" gibi kavramları okunuşla yazarken sürdüremeyiz), ancak bu eldeki en makul çözüm ve biraz daha sürdürülebilir.
Arap-Hint rakam sisteminde sembolleri revize edip kullanabiliriz ilk öneride olduğu gibi, ancak o devletsel politika ve birkaç bilimin birlikte kullanılması ile başarılacak şey, bugünün konusu değil.
IIII diye dört yazmaktansa 𐱅𐰇𐰼𐱅 diye yazalım daha iyi. Çuvaş, Gagauz ve Macar-Sekel rakamlarıyla günlük işimizi bile zor görürüz. Zaten matematik hiç yapılamaz. Matematik yapamıyorsak rakamın da anlamı yok.