Her hakkı saklıdır.
Kitabıŋı: seniŋ
Kitabını: onuŋ
Peki "ben"?
ben: kendim
beŋ: tende oluşan siyah nokta
bin: binmek eylemi
biŋ: 1000
kayın: eşiŋ ailesi
kayıŋ: bir ağaç türü
"en" de ne aŋlıyorsuŋuz?
eŋ: azamiyet, eŋ fazla gibiėŋ: gėŋişlik
don: giysi türü
doŋ: doŋmak eylemi
1928'de hem normal n hem de Ulug Eŋlik ŋ aynı harfle gösterilmeye başlanınca bu durum ortaya çıktı. Ulug Eŋlik ŋ, Göktürkçede de, Uygurcada da, Osmanlıcada da, Asya'daki Türk Cumhuriyetleriniŋ kullandığı Kiril abecesinde de normal n'den ayrı harfle gösterilir. Latin abecemizde normal n ve Ulug Eŋlik ŋ'yi aynı harfle "n" göstermeğe başlayınca Ulug Eŋlik ŋ yazılışını ve sesini kayb ėttik.
Ha bu arada "Tengri" deki ng, n-g şeklinde iki sessiz değildir, Ulug Eŋlik ŋ'dir: Teŋri. Ulug Eŋlik ŋ'yi temsil ėden harfimiz olmadığı üçün ng ile yazıyoruz.
Daha fazla bilgi üçün:
Ya "yėmek" ve "dėmek" fiillerindeki ė, bazen niçin i oluyor? Çünkü bu ė'ler kapalı. Kapalı ė, e-i arasında bir sesdir. 1928'e kadar kapalı ė'yi normal e'den farklı yazıyorduk. Latin harflerine geçince bazen e bazen de i ile yazmağa başladık ve bu sesi de kayb ėttik.
yėmek: yėdi, yėyor (yiyor)
dėmek: dėdi, dėyor (diyor)
Bu don meselesi seksenli yıllarda TRT hava durumu sunucusunu işinden etmişti adam iyi niyetle donsuz geceler yanı buzlanma olmasın manasında bir söz etti tabi bizim milletimiz bunu kötüye çekti çevirdi :) gerçekten de dilimizden düşen harflerin eksikliğini hissediyoruz ben ŋ harfini Köktürkçe de halen beceremiyorum, kapalı e harfinide unutmamak lazım.
YanıtlaSilŋ sesini yörüklerden duyabilirsiniz hala aktif bir ses...
SilEvet, doğru.
SilHocam, benim iki sorum var. Birinci sorum, Göktürkçe'de kısaltmaları nasıl yazarız? Örneğin, TBMM ya da TSK gibi. İkinci sorum, yabancı kelimeler nasıl yazılır? Yazıldıkları gibi mi, okundukları gibi mi?
YanıtlaSilYazıtlarda kısaltma yok. Bundan dolayı ancak öneri olarak söyleyebilirim. TBMM = 𐱅:𐰋:𐰢:𐰢 , TSK = 𐱅:𐰾:𐰸
SilKesinlikle okundukları gibi. Bir çok yazım sisteminde yabancı sözcükler okunduğu şekliyle yazılır.
Hocam, Orhun yazıtlarında 'Kişi oğlınta üze eçüm apam...' diye bir bölüm var. Buradaki 'oğlınta' kelimesi bana sıkıntılı geliyor. Kelimedeki 'ta' eki yer mi bildiriyor? Örneğin, kişi oğluna / oğlunda gibi... Yoksa 'da/de' bağlacı mı? Örneğin, kişi oğlunun da / kişi oğluna da... Ona göre birleşik ya da ayrı yazacağım.
YanıtlaSilOrhun dönemi ta/te eki günümüz hem de/da eki hem de den/dan ekine karşılık gelir. Uygur döneminde tın/tin eki şeklinde den/dan eki ayrılmıştır. Tam tamına çeviri "kişi oğlundan üste" diyebiliriz.
SilHocam, acilen Göktürkçe yazabilecek bir klavyeye ihtiyacım var ama çeviricinizde görüntüleyemiyorum. Akıllı tahtadan görünüyordu ama herhangi bir telefondan denediğimde çıkmıyor. İki gün sonraya edebiyat dersi için bir projem var. Normalde çevirinin altında Göktürk harfleri ve renk / font seçeneği vardı. Bilgisayarım yok, telefondan nasıl açabilirim?
YanıtlaSilhttps://tamga.ktu.edu.tr/2017/01/gokturkce-laboratuvar.html adresindeki tüm klavyeleri kullanabilirsiniz. 3, 8, 9, 13, 14 hepsi farklı platformlar için klavyelerdir.
Sil