Her hakkı saklıdır.
"Turan", "Turun", "Torun", "Toran", "Toron" olarak okunabilen 𐱄𐰆𐰺𐰣 sözcüğü, Yenisey yazıtı Barık-1 beŋgütaşında kişi adı olarak geçmektedir; Türkleriŋ yaşadığı bir coğrafya adı olarak değil.
977-1010 arasında yazılan Firdevsî'niŋ Şâhnâme'sinde "Tûrân = توران " adı, İranlı Yûnus ile Tûrânlı Efrâsiyâb = افراسياب (Alp Er Tuŋa) arasında geçen savaş aŋlatılırken Türkleriŋ yaşadığı coğrafya adını tanımlamak için kullanılmıştır. Barık-1'deki " 𐱄𐰆𐰺𐰣 " ile Şâhnâme'deki "Tûrân = توران " birbiriyle ilişkili değildir. İlki Türkçe kişi adı, ikincisi Farsça yėr adıdır.
977-1010 arasında yazılan Firdevsî'niŋ Şâhnâme'sinde "Tûrân = توران " adı, İranlı Yûnus ile Tûrânlı Efrâsiyâb = افراسياب (Alp Er Tuŋa) arasında geçen savaş aŋlatılırken Türkleriŋ yaşadığı coğrafya adını tanımlamak için kullanılmıştır. Barık-1'deki " 𐱄𐰆𐰺𐰣 " ile Şâhnâme'deki "Tûrân = توران " birbiriyle ilişkili değildir. İlki Türkçe kişi adı, ikincisi Farsça yėr adıdır.
Farsçasında "Tûrân" olarak tanımlanan coğrafyanıŋ Türkçesi "Türk Ėli" 'dir (= Türkistan).
Farsça "Tûrân" sözcüğü, PanSlavizme karşı bir tepki halinde, özellikle Hüseyinzâde Ali (Tûrân) ve Akçuraoğlu Yûsuf vâsıtasıyla, Rusya’daki Türk aydınları arasında kullanılmağa başlanmış, Osmanlı Devleti’nde 19. yüzyılıŋ ikinci yarısında gelişmeye başlayan Türkçülük hareketiniŋ bir soŋucu olarak bütün Türkler’iŋ birleşmesi şeklinde, Arabca ve Farsça sözcükleriŋ yoğun kullanıldığı Osmanlı dönemi Türkçesinde, Türk siyasî ve edebî literatürüne girmiştir.
Farsça "Tûrân" sözcüğü, PanSlavizme karşı bir tepki halinde, özellikle Hüseyinzâde Ali (Tûrân) ve Akçuraoğlu Yûsuf vâsıtasıyla, Rusya’daki Türk aydınları arasında kullanılmağa başlanmış, Osmanlı Devleti’nde 19. yüzyılıŋ ikinci yarısında gelişmeye başlayan Türkçülük hareketiniŋ bir soŋucu olarak bütün Türkler’iŋ birleşmesi şeklinde, Arabca ve Farsça sözcükleriŋ yoğun kullanıldığı Osmanlı dönemi Türkçesinde, Türk siyasî ve edebî literatürüne girmiştir.
hocam isveçteki futhark yazıtlarının da Türk metni olduğunu paylaşabilir misiniz?
YanıtlaSilhttp://www.tamga.org/2015/02/szekely-rovas-futhark-abacalarn.html
SilHocam Farsların bir balonunu daha patlatmış olduğunuz için teşekkür ederim. Ayrıca Nuray Bilgili’nin de bu konuyla ilgili değerlendirmeleri vardı onlardan haberiniz var mı acaba?
YanıtlaSilHayır maalesef.
SilHocam paylaşım için teşekkürler. Bu gibi bilgileri ben sosyal medya hesaplarında paylaşıyorum bilgi amaçlı kaynak olarakta burayı ve sizi veriyorum. Sizin için bir mahsuru varmıdır?
YanıtlaSilKaynak verdikten sonra sorun yok. Siteyi yavaş yavaş tamga.ktu.edu.tr 'e taşıyorum.
SilTeşekkür ederim. Son olarak, Turan milleti,devletleri, milliyetçiligi demek yerine Köl Tigin bengü taşı doğu 26.27. Satırdaki gibi (Türük-Türk milleti, devleti) vb ifadelerde Türk'mü turan'mı kullanılması doğrudur? Yukarıdaki (yenisey barık 1) paylaşımınızın buna cevap olduğunu düşüñüyorum Amaçım paylaşım yaparken biraz daha açabilmek
Sil"Turan", Yenisey yazıtı Barık-1 beŋgütaşında kişi adı olarak geçmektedir; günümüzde bilindiği anlamda geçmemektedir. Turan ülkesi = Törük éli demektir. Turan milleti = Törük bödun. Zaten günümüzde Turan ile Türk kasd edilmektedir.
YanıtlaSilHangisinin yazımı doğru? Beŋgü - Beŋü - Bengü
YanıtlaSilhttps://tamga.ktu.edu.tr/2024/05/begutaslarda-begu-sozcugunu-gectigi.html
Silİlgerü, bėrigerü, kurıgaru, yırgaru... Orhun yazıtlarında geçen bu kelimelerin anlamları tam olarak nedir? Bir sayfanızda yönler ile ilgili pusula şeklinde bir tabloya rastladım fakat özellikle bėrigerü ve kurıgarunun farkını anlamadım. İki kelimenin farkı ne? Eski Türkçe ve Göktürkçe sözlük yazılımlarınızdan baktım. İkisinin de anlamını 'geri, geriye' olarak gösteriyor. Böyle üst üste yazınca da 'Geride gün ortasına, geride gün batısına' gibi anlamsız bir cümle çıkıyor. (Bėrigerü kün ortasınaru, kurıgaru kün batsıkına)
YanıtlaSililgerü: doğuya doğru, kurgaru: batıya doğru, birgerü: güneye doğru, yırgaru: kuzeye doğru.
SilMerhaba Hocam,
YanıtlaSilYenisey Barık - 1 beŋgü taşındaki sözcük "Torun" şeklinde de okunabiliyor. Tarihte "Alp Turan" adlı kişi hakkında bilgim yok. Başka kaynaklarda bu ad aynı bu şekilde geçiyor mu, bilmiyorum. Cümlenin bağlamında "yeğen" olduğu için belki ilişkili olarak o sözcüğün "Torun" olabileceğini düşündüm.
Türkologların "Turan" olarak okumasına rağmen, yukarıda ilk cümlemde "Turan", "Turun", "Torun", "Toran", "Toron" olarak okunabileceğini zaten belirtiyorum. Bu yazıtta adı geçen kişi, bu yazıt dışında tarihi kaynaklarda adı geçecek kadar meşhur bir kişi değil zaten. Eski Türkçede "Torun" diye bir sözcük yok. "Turun" da Turna için kullanılmış.
Sil