Android Tabanlı KökTürkçe Çevirici ĖŊ

Android Tabanlı KökTürkçe Çevirici ĖŊ
Resim olarak kaydėtme, paylaşma, büyütme özelliğiyle!
Soŋ Güncelleme: 10/4/2024
Her hakkı saklıdır.

Değerli Arkadaşlar. Yeŋi sürümde Göktürkçe harfleri görebilmek için telefonuŋuzuŋ sistem fontunun Göktürk Unicode desteği olmasına gerek kalmadı. Artık desteklesin desteklemesin, Göktürkçe yazıları her yérde paylaşabilirsiŋiz.

İNDİR

Maalesef telefonlarıŋ sistem fontları Göktürk Unicode desteği vérmediğinden dolayı Göktürkçe harfleri paylaştığıŋızda, telefonlarda (ve desteklemiyorsa bilgisayarlarda da) Göktürk harfleriniŋ yérine kutucuklar görüyorduŋuz. Bu, ancak bu yazınıŋ soŋ paragrafında aŋlatıldığı gibi telefonuŋ sistem fontunuŋ Göktürkçe Unicode destekleyen bir fontla değiştiği zaman çözülebiliyordu.

Bu sorunu, yazıyı resme dönüştürerek kaydétmeŋizi ve paylaşmaŋızı sağlayarak aştık. Kaydéderken, eğer yazıyı başka bir resmiŋ üstüne yapıştımayı düşünüyorsaŋız arkaplan saydam (şeffaf) seçeneğini seçiŋ, resim png dosya olarak kaydédilecektir. Resmi arkaplan beyaz olarak da kaydétme seçeneği mevcuddur, jpg olarak kaydédilecektir. Paylaşmak istediğiŋizde ise arkaplanı beyaz olarak paylaşırsıŋız. Hem kaydéderken hem de paylaşırken istediğiŋiz font rengini seçebilirsiŋiz. Aşağıda ekran görüntüleri göreceksiŋiz.

Nasıl kuracaksıŋız: Telefonuŋuzdan bloğa bağlanıŋ, İNDİR'i tıklayıŋ, telefonuŋuza (download klasörüne) kurulum dosyası (apk) inecek. Oŋu çalıştırıŋ, ayarlardan bir kereliğine bilinmeyen kaynağa izin vermeŋiz istenecek (ayarlar - güvenlik - bilinmeyen kaynaklar kutucuğunu tıklayıŋ), ondan soŋra çevirici kurulmuş olacak. Google Play Store haricindeki kaynaklar bilinmeyen kaynak kabul édilir ve normalde bilinmeyen kaynaklardan program kurmayıŋ. Ama baŋa güveniyorsaŋız ve bu çeviriciyi kurmak istiyorsaŋız bir kereliğine bilinmeyen kaynağa izin veriŋ :-)

Açılış ekranı

İkinci arayüze geliyorsuŋuz. Yazıŋızı yazıp ÇEVİR butonuna basıyorsuŋuz.

İkinci arayüzdeki KAYDÉT / PAYLAŞ butonuna bastığıŋızda aşağıdaki üçüncü arayüz geliyor.

Resmi kaydétmek isterseŋiz KAYDÉT butonuna basıŋ. Aşağıdaki mesajı alacaksıŋız. Resmi ileride bir duvar kağıdınıŋ üstüne yapıştırmayı düşünüyorsaŋız arkaplanı saydam seçiŋ. Tabi arkaplanı beyaz da seçebilirsiŋiz. Size kalmış.

Kaydédilmiş resim örneği:

Saydam arkaplan:

Beyaz arkaplan:

Eğer resmi paylaşmak isterseŋiz üçüncü arayüzde PAYLAŞ butonuna basıŋ. Aşağıdakine beŋzer bir ekran gelecektir.

Paylaştığıŋız yerde Göktürkçe yazı resim olarak görüntülenecektir. Göktürkçe desteği olsun ya da olmasın.

Béş aylık bir çalışma soŋunda öğrencilerimle beraber hazırladığım Unicode uyumlu Android Tabanlı Latin - GökTürk Yazı Çevirici % 99 doğrulukta çalışıyor. Yine de géri dönüşü olmayan bir yazı yazdıracaksaŋız, yazıŋızı bu yazılımla ürettikten soŋra baŋa teyîd éttirebilirsiŋiz. Çeviriciden ekran görüntülerini baŋa aid şiir örnekleriyle aşağıda görebilirsiŋiz.

 Çevirici:

1. Güncellenmiş nazal ŋ véri tabanına (https://kok-turk.blogspot.com/2015/02/guncel-turkcedeki-nazal-n-kef-i-nun.html) sahiptir (4 harf ve daha uzun olanları dahil éttik, daha kısa olanlar nazal ŋ olmayan kelimelerle çakışabiliyor. Mesela biŋ, biŋ-mek nazal ŋ ile yazılırken bina normal n ile yazılıyor).
2. Güncellenmiş kapalı é véri tabanına (https://kok-turk.blogspot.com/2015/03/kapal-e-e.html) sahiptir (4 harf ve daha uzun olanları dahil éttik, daha kısa olanlar kapalı é olmayan kelimelerle çakışabiliyor. Mesela bél, béllemek kapalı é ile yazılırken belki normal e ile yazılıyor).
3. https://kok-turk.blogspot.com/2015/04/gokturk-harflerini-kullanm-klavuzu.html adresinde vérilen yazım kurallarını uygundur (13-17 maddeleri hariç, onlar o döneme aid kurallar).
4. Ve günümüzde eklenen yabancı asıllı kelimeler için de https://kok-turk.blogspot.com/2015/07/gokturk-alfabesi-yazm-sistemini-gunumuz.html adresindeki kurallara uygun olarak çalışmaktadır.

GökTürkçe'de her sessiz harfiŋ kalın ve incesi genelde farklı yazılır, ve kalın/ince olmasına öŋündeki sesli harfiŋ kalın/ince olması karar vérir. Günümüz Türkçe'sindeki birleşik kelimelerde şöyle bir sıkıntı var: Mesela "karadeŋiz", bu şekilde yazarsaŋız d harfi için öŋündeki a'dan dolayı çevirici "kalın d" kullanırken, "kara deŋiz" yazarsaŋız devamındaki e'den dolayı "ince d" kullanır ki doğrusu da budur. Onuŋ için Günümüz Türkçe'sinde birleşik yazılan kelimeleri çeviriciye girerken ayrı yazıŋ. Örneğin "Aslı han", "Kara bük"  gibi özellikle ilk kelimesi sesli ile biten birleşik kelimelerde, diğerlerinde sorun olmaz.

Bizim yaptığımız çeviriciniŋ içine Göktürkçe harfleri destekleyen bir font gömdüğümüz için çeviricide Göktürk harflerini görürsüŋüz; ama kopyalayıp bir yére (facebook, twitter vs...) yapıştırdığıŋızda, diğer yazılımlar Göktürkçeyi desteklemeyen sistem fontu kullandığı için yapıştırdığıŋız yérde Göktürkçe göremezsiŋiz. Onlarda da görebilmeŋiz için telefonuŋuzuŋ sistem fontunu Göktürk harflerini destekleyen bir fontla değiştirmeŋiz lazım. Windows8 'le beraber gelen Segoe UI Symbol, Windows10'la beraber gelen Segoe UI Historic, Google'uŋ sunduğu Noto Sans Old Turkic, internette arayarak rahatça bulabileceğiŋiz Turik.ttf, Turkic.ttf, Quivira.ttf fontları Göktürkçe Unicode harflerini destekliyor. Samsung telefonlar root olmadan HiFont yazılımıyla sistem fontunu değiştirebiliyor, ama diğer markalar root olmadan değiştirmiyor.