Konular:
▼
15 Şubat 2022 Salı
Kagan, Kan, Han, Hakan
KökTörükler döneminde (551-745) çoğunlukla Kagan = 𐰴𐰍𐰣 , seyrek olarak da Kan = 𐰴𐰣 (Tuñukuk yazıtı) Kān (Kaan) = 𐰴𐰀𐰣 (Karı Çor Tigin yazıtı) olarak yazılmıştır. O dönemde tüm Törük boyları Törük üsüklerini (harflerini) kullanıyordu. Eski Uygurlar 745'de KökTörükleri yıktıktan soŋra 840'a kadar Törük üsüklerini kullanmağa devam ėttiler. 840'lardan soŋra Maniheizm'in ėtkisinde kalan Eski Uygurlar ürüŋ başı (alfabeyi) değitirdiler; Törük üsüklerini bırakıp Soğdlarıŋ yatay yazdığı ürüŋ başa bazı üsükler ekleyip dik yazmak sûretiyle eski Uygur yazısını oluşturdular. Dîn değiştiren eski Uygurlar bu dîni aldıkları milletlerden sözcükler de aldılar (tıpkı İslâm'ıŋ kabûlunden soŋra Arabça, Farsça sözcükleri almamız gibi) ve bu dönemde h, f, j, c sesleri Törükçeye girmeye başladı. Eski Uygurlar hem Kagan = ᠬᠠᠭᠠᠨ (Oguz Kagan Destanı) hem de Kan = ᠬᠠᠨ (Altun Yaruk) yazdılar. Hakan = خاقن sözcüğü ise Arab yazarlarıŋ Törük ve Moŋgol kaganları için kullandıkları, Kagan'ıŋ Arabçalaşmış şeklidir.
Hocam Acaba Irk Bitig Hakkında herhangi bir yazınız var mıdır?
YanıtlaSilIrk Bitig'i defalarca okudum inceledim, diğer tüm yazıtlar gibi. Ama sırf Irk Bitig için bir yazım yok.
SilHocam Genel Ağ üzerinde Köktörükçesini bulamadım, sadece Türkçe'ye çeviriler var. Ama bence buraya da bir yazı lazım Irk Bitig hakkında.
YanıtlaSilTalat Tekin'in Irk Bitig kitabını tavsiye ederim.
SilOguz kagan destanının uygur üsükiyle yazılmış metnini bulamadım yardımcı olabilir misiniz
YanıtlaSilturuz.com 'da "093-Oghuzname-Eski Uyqur Alifbasi (El Yazma).pdf" olarak aratın.
Silselam hocam oğuz kağanın hangi peygamber devrinde yaşadına dair bilgi belge varmı. ve yafes den itibaren şecere varmı ?
YanıtlaSilHocam Oğuzların geleneğe göre hükümdarlarına Yabgu demesi nereye dayanır? Sultan adı Selçukluyla gelene kadar Oğuz Yabguluğu Hükümdarlarına ve Selçuk Bey oğlu Arslan Yabguya "Yabgu" ünvanı veriliyor. Bu Göktürkler döneminde Oğuzların bağımsız olmaması ve Kağan'ın altında oldukları için mi gelenekleşiyor yoksa başka bir nedeni mi var?
YanıtlaSilhttps://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/33647
Sil